زنجیره های استعاری «محبت» در تصوف

نویسندگان

زهره هاشمی

چکیده

از قرن دوم هجری صوفیه با وارد کردن مفهوم «محبت» در سخنان خود، نسبت جدیدی میان خود و خداوند تعریف کردند، این تعریف اگرچه در ابتدا با مخالفت های از جانب فقها و متکلمین روبرو شد اما به تدریج جای خود را در گفتمان صوفیه پیدا کرد، تا این که در نهایت در آغاز قرن ششم مفهوم «عشق» نیز به طور رسمی وارد اقوال و آثار ایشان شد. تلاش صوفیه در این چهارقرن برای تعریف و توضیح این مفهوم، تصوف را وارد مرحلة جدیدی ساخت که شاهد شکوفایی آن در قرن های ششم تا هشتم هجری می باشیم. نگارنده در این جستار به دنبال بررسی دیدگاه های هستی شناسانة صوفیه دربارة این مفهوم بوده است از این رو از طریق تحلیل و بررسی استعاره های مفهومیِ هستی شناختی در «نظریة استعارة مفهومی» به جستجوی دیدگاه های صوفیه در این باره پرداخته و در نهایت ثابت کرده که استعاره پردازی های صوفیان از همان ابتدا بیانگر دو دیدگاه که در واقع برخاسته از دو استعارة اصلیِ خداوند سلطان است و خداوند محبوب است می باشد

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بازتاب مسلک های اخلاقی در تصوف خراسان

تصوف در خراسان بزرگِ سده های پنجم و ششم توانست با تکیه بر آبشخورهای فکریِ ممتاز و متمایز از جنبش زهاد در عراق، سرآغاز تحولی عمیق در تاریخ معارفِ باطنیِ جهان اسلام و تولید مکتوبات صوفیانه شود. جایگاه ایالت خراسان و تنوع اقلیت های دینی، به شکوفایی تصوف در این سرزمین، کمک بزرگی کرد. شیوخ خراسانی با یاری گرفتن از مرام های کهنی هم چون جوانمردی، ملامتی، عیاری و قلندری که در این خطه وجود داشت، به باروری ه...

متن کامل

بازتاب مسلک های اخلاقی در تصوف خراسان

تصوف در خراسان بزرگِ سده های پنجم و ششم توانست با تکیه بر آبشخورهای فکریِ ممتاز و متمایز از جنبش زهاد در عراق، سرآغاز تحولی عمیق در تاریخ معارفِ باطنیِ جهان اسلام و تولید مکتوبات صوفیانه شود. جایگاه ایالت خراسان و تنوع اقلیت های دینی، به شکوفایی تصوف در این سرزمین، کمک بزرگی کرد. شیوخ خراسانی با یاری گرفتن از مرام های کهنی هم چون جوانمردی، ملامتی، عیاری و قلندری که در این خطه وجود داشت، به باروری ه...

متن کامل

بررسی تصویر استعاری دنیا در خطبه های نهج البلاغه

امام علی (ع) در فصاحت و بلاغت بی مانند و در خطابه و سخنوری سر آمد است، سحنان زیبا و پرمحتوا و آموزنده او از روزگار زندگی پر بارزش، مورد توجه ادیبان و سخن شناسان و بزرگان علم وادب بوده است. نهج البلاغه با محتوای غنی و تصویر های زیبا و نغمه دلنشین، از همان آغاز توجه بسیاری از بزرگان دانش زیبا شناسی و هنر سخنوری را به خود جلب کرده است. دنیا یکی از موضوعات اصلی و محوری نهج البلاغه است که امام (ع) د...

متن کامل

عنصر محبت در فرهنگ رضوی

عنصر محبت در دنیای امروز یکی از گمشده‌های بشر و نواقص جوامع بشری است. با توسعة زندگی صنعتی و اشتغال‌های روزافزون مادی انسان، جنبه‌های معنوی و فطری به فراموشی سپرده شده است. فرهنگ حیات‌بخش رضوی که همان فرهنگ قرآن و عترت بوده، به‌دلیل فرابشری بودن و اتصال به وحی، هماهنگ با فطرت آدمیان نیز است. متفکران اسلامی در کتاب‌های اخلاقی و آموزه‌های رضوی به بحث‌های کلی و تا حدی دسته‌بندی موضوع‌ها پرداخت...

متن کامل

روشنفکری در تصوف

روشنفکری سبب ظهور مذاهب و مکاتبی شد که به بشری کردن امور سخت پایبند بودند؛ به گونه ای که احکام انسانی را به جای احکام الهی قرار می دادند و تفسیر تازه ای از دین ارائه می کردند و روشنفکران در آن با ذهن فاعلی خویش، عمل روشنفکری را درمورد دین انجام می دادند. بررسی برخی از جریانهای تصوف نشان می­دهند که آنچه به عنوان جریان روشنفکری غربی و روشنفکری دینی معاصر می­شناسیم، قبل از غرب و ایران معاصر، در تص...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه نقد ادبی

ناشر: دانشگاه تربیت مدرس

ISSN 1735-000X

دوره 6

شماره 22 2013

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023